Nnakukolako. Ŋŋenda kuwandiika ekiwandiiko mu Luganda nga bwe kiragiddwa.
Mu mulembe guno ogw'empuliziganya ez'okuluggya, abaana batandise okukozesa emikutu gya yintaneeti nga tebamanyi bulabe bubalimu. Kino kireese okwetaaga amateeka ag'enjawulo agakuuma abaana ku mikutu gy'empuliziganya. Obwakabaka bwa Uganda butaddewo amateeka ag'enjawulo okukuuma abaana ku mikutu gya yintaneeti, naye waliwo ebikyetaagisa okukolebwa okukakasa nti abaana bakuumiddwa ddala.
Amateeka Agaliwo Kaakano Agakwata ku Kukuuma Abaana ku Yintaneeti
Mu mwaka gwa 2019, Uganda yayongera okukola ku nsonga eno nga eyita etteeka eriyitibwa Data Protection and Privacy Act. Etteeka lino likuuma ebikwata ku bantu ku yintaneeti, era lirina ebitundu eby’enjawulo ebikwata ku baana. Likkiriza abaana okusaba okugyibwawo ebikwatako ku yintaneeti, era likkiriza abazadde okulagira kampuni okugyawo ebikwata ku baana baabwe.
Obuzibu Obusangibwa mu Kussa mu Nkola Amateeka Gano
Wadde nga waliwo amateeka agakuuma abaana ku yintaneeti, waliwo obuzibu bungi mu kugateekawo mu nkola. Ekimu ku bizibu kwe kubuulirira abantu ku mateeka gano. Abantu abasinga tebamanyi nti waliwo amateeka agakuuma abaana ku yintaneeti. Ekirala, ebikozesebwa ebimu ebyempuliziganya ez’okuluggya bikolebwa ebweru wa Uganda, ekireetera obuzibu mu kussa mu nkola amateeka gano.
Ebikyetaagisa Okukolebwa Okwongera Okukuuma Abaana
Wadde nga waliwo amateeka, waliwo ebikyetaagisa okukolebwa okwongera okukuuma abaana ku yintaneeti. Ekyokulabirako, waliwo obwetaavu bw’okubuulirira abaana n’abazadde ku bukuumi ku yintaneeti. Era waliwo obwetaavu bw’okukola n’abantu abakola ebikozesebwa by’empuliziganya ez’okuluggya okukakasa nti bakola ebintu ebikuuma abaana.
Engeri Abantu bonna gye Bayinza Okuyambamu Okukuuma Abaana ku Yintaneeti
Okukuuma abaana ku yintaneeti si mulimu gwa gavumenti yokka. Buli omu alina omulimu gw’ayinza okukola. Abazadde bayinza okuyigiriza abaana baabwe ku bukuumi ku yintaneeti. Amasomero gayinza okuyigiriza abayizi ku ngeri y’okukozesa yintaneeti mu bukuumi. Ebitongole ebitali bya gavumenti nabyo biyinza okukola okubuulirira abantu ku nsonga eno.
Enkizo ez’Omu Maaso mu Kukuuma Abaana ku Yintaneeti
Mu maaso, Uganda erina okwongera okukola ku mateeka agakwata ku kukuuma abaana ku yintaneeti. Waliwo obwetaavu bw’okussa essira ku kubuulirira abantu ku mateeka agaliwo n’engeri y’okugakozesa. Era waliwo obwetaavu bw’okukola n’amawanga amalala okukola amateeka ag’ensi yonna agakuuma abaana ku yintaneeti.
Mu bufunze, okukuuma abaana ku mikutu gy’empuliziganya ez’okuluggya kye kimu ku bintu ebikulu ennyo mu mulembe guno. Uganda etandise okukola ku nsonga eno, naye waliwo ebikyetaagisa okukolebwa. Buli omu alina omulimu gw’ayinza okukola okukakasa nti abaana bakuumiddwa ku yintaneeti. Nga bwe tugenda mu maaso, kyetaagisa okwongera okuteeka essira ku nsonga eno okukakasa nti abaana basobola okukozesa yintaneeti nga tebali mu katyabaga.