Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Proszę skonsultować się z wykwalifikowanym specjalistą w celu indywidualnych zaleceń i leczenia.

Co to jest zaćma?

Zaćma to zmętnienie naturalnej soczewki oka, które może rozwijać się z wiekiem, w wyniku urazu, chorób metabolicznych lub zażywania niektórych leków. Objawy obejmują stopniowe pogarszanie ostrości wzroku, osłabienie kontrastu, oślepianie przy świetle oraz trudności z widzeniem nocnym. Diagnoza zazwyczaj opiera się na badaniu okulistycznym, w tym badaniu przesiewowym i pomiarze ostrości wzroku, a także oceną stanu soczewki podczas badania lampą szczelinową. W wielu przypadkach stopień zaawansowania decyduje o terminie zabiegu.

Kiedy rozważyć operację oka?

W decyzji o kwalifikacji do operacji najważniejsze są dolegliwości pacjenta i wpływ zaćmy na codzienne funkcjonowanie. Jeśli pogorszenie wzroku utrudnia prowadzenie samochodu, czytanie, pracę albo podstawowe czynności domowe, okulista może zalecić operację. Przed operacją wykonywane są także szczegółowe badania, w tym biometria oka służąca do doboru odpowiedniej soczewki wewnątrzgałkowej. Operacja nie jest zwykle pilna, ale im wcześniej zostanie przeprowadzona w przypadku istotnych objawów, tym szybciej pacjent odzyskuje jakość widzenia.

Jak działa chirurgia laserowa przy zaćmie?

Chirurgia laserowa w leczeniu zaćmy uzupełnia klasyczną metodę fakoemulsyfikacji. Laser femtosekundowy może być użyty do precyzyjnego nacięcia tkanek, otwarcia torebki soczewki i podziału jądra soczewki, co zwiększa precyzję zabiegu i może skrócić czas operacji. Nie u wszystkich pacjentów jest to jednak konieczne; decyzję podejmuje chirurg na podstawie indywidualnych cech anatomicznych oka i oczekiwań pacjenta. Warto omówić z okulistą zalety i ograniczenia technologii laserowej, w tym możliwe korzyści w trudniejszych przypadkach.

Przygotowanie do zabiegu medycznego

Przygotowanie obejmuje serię badań przedoperacyjnych, takich jak badanie pola widzenia, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz ocena ogólnego stanu zdrowia. Lekarz poinformuje o ewentualnym zaprzestaniu przyjmowania niektórych leków i zaleci sposób przyjmowania kropli do oczu przed zabiegiem. Większość operacji wykonywana jest w trybie jednodniowym, w znieczuleniu miejscowym, co pozwala pacjentowi wrócić tego samego dnia do domu. Ważne jest, aby przygotować wsparcie na czas powrotu z kliniki oraz zaplanować okres krótkiej rekonwalescencji.

Rekonwalescencja i badania kontrolne

Po operacji pacjent zwykle odczuwa poprawę widzenia w ciągu kilku dni, choć pełna stabilizacja może zająć kilka tygodni. Przez pierwsze dni po zabiegu stosuje się krople przeciwzapalne i antybiotykowe zgodnie z zaleceniami lekarza. Należy unikać forsownych ćwiczeń i kontaktu z wodą w oczach przez pierwszy tydzień, a także chronić oko przed urazami. Regularne wizyty kontrolne pozwalają ocenić gojenie i funkcję wszczepionej soczewki. W niektórych przypadkach może być potrzebna drobna korekcja wzroku lub wymiana soczewki, jednak większość pacjentów nie wymaga dodatkowych interwencji.

Ryzyka i możliwe powikłania zabiegu

Jak każdy zabieg chirurgiczny, operacja zaćmy wiąże się z pewnym ryzykiem. Do najczęściej wymienianych powikłań należą infekcja wewnątrzgałkowa, stan zapalny, wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz odwarstwienie siatkówki w rzadkich przypadkach. Nowoczesne techniki i dobre praktyki prewencyjne znacząco zmniejszają ich częstość, lecz ważne jest, by pacjent znał możliwe objawy niepokojące i niezwłocznie zgłosił je lekarzowi. Współpraca z okulistą przy monitorowaniu stanu oka po zabiegu jest kluczowa dla długoterminowego efektu.

Wnioski

Operacja zaćmy to powszechny i zazwyczaj skuteczny zabieg przywracający widzenie u osób z zaawansowanym zmętnieniem soczewki. Wybór metody — tradycyjnej fakoemulsyfikacji czy z użyciem lasera — oraz plan leczenia zależą od indywidualnych potrzeb i stanu oka. Przed podjęciem decyzji warto omówić z okulistą wszystkie aspekty, łącznie z oczekiwaniami dotyczącymi rezultatów i możliwymi ryzykami.