Sau mưa bão, nhiều nhà vẫn tưởng mái còn ổn khi nhìn từ mặt đất, nhưng hơi ẩm hoặc vết nước trên trần là dấu hiệu cảnh báo sớm. Kiểm tra kỹ sau bão giúp xác định chính xác vị trí thấm, mức độ ảnh hưởng của nước lên cấu trúc mái và lớp lót bên dưới. Việc phát hiện sớm cho phép lập kế hoạch sửa chữa hiệu quả, hạn chế chi phí lớn về sau và bảo vệ kết cấu, nội thất cùng hệ thống điện trong nhà.

Kiểm tra mái sau mưa bão như thế nào?

Bắt đầu bằng quan sát từ mặt đất để tìm vết ố trên trần, màu sơn trần bị phồng hoặc mảng rộp, sau đó kiểm tra các mép mái và khu vực tiếp giáp với tường. Nếu có thể lên mái an toàn, kiểm tra từng khu vực để ghi nhận nơi ẩm ướt, khe hở, vật liệu bị dịch chuyển hoặc rơi vỡ. Ghi chép vị trí và kích thước vùng bị ảnh hưởng, chụp ảnh làm bằng chứng để so sánh trước và sau khi sửa. Lưu ý không đi lại trên mái ướt hoặc khi gió còn mạnh.

Nhận diện hư hỏng trên tấm lợp, ngói và tôn

Tấm lợp có thể bị nứt, bong mép hoặc mất lớp bảo vệ, ngói dễ vỡ, lệch vị trí còn tôn có thể móp, gỉ hoặc tuột ốc vít. Quan sát kỹ các vùng quanh ống thông hơi, ống khói, máng xối và các mối nối vì đây là điểm dễ xảy ra thấm. Kiểm tra cả lớp sơn bảo vệ và các chi tiết cố định; nếu thấy vết rỉ sét, vết nứt lớn hoặc ngói vỡ rải rác, cần đánh giá khả năng thay thế tấm hoặc ngói bị hỏng thay vì chỉ vá chắp vá.

Các bước sửa chữa và bảo trì cần thực hiện

Quy trình sửa chữa thường bắt đầu bằng dọn sạch khu vực, tháo các vật liệu hư hại và kiểm tra lớp lót bên dưới. Thực hiện vá, thay tấm lợp hoặc ngói bị hư, cố định lại tôn lệch và siết hoặc thay ốc vít bị lỏng. Sau sửa, kiểm tra lại toàn bộ mối nối và khu vực lân cận để đảm bảo không còn khe hở. Bảo trì định kỳ gồm làm sạch máng xối, thay vật liệu bị mục, kiểm tra chi tiết chắn nước và lên lịch kiểm tra sau mùa mưa để phát hiện sớm vết nứt mới.

Một bước quan trọng trong bảo trì là kiểm tra chặt chẽ các điểm tiếp giáp mái với các cấu kiện khác: cổ ống, cửa sổ mái, và rìa mái. Thực hiện sơn phủ lớp bảo vệ cho tôn hoặc thêm lớp phủ chống thấm cho những vùng dễ hư hại. Ghi lại lịch bảo trì định kỳ để theo dõi tuổi thọ vật liệu và lên kế hoạch thay mới khi cần nhằm tiết kiệm chi phí tổng thể.

Kiểm tra lớp lót, chống thấm và chi tiết nối

Lớp lót và hệ thống chống thấm là lớp bảo vệ cuối cùng ngăn nước đi vào kết cấu bên trong. Khi phát hiện hơi ẩm hoặc vết nước, cần kiểm tra lớp lót ngay để đánh giá mức độ xuống cấp. Chi tiết nối bằng kim loại quanh cổ ống và mép mái cần kín, không bị tách hoặc rách. Nếu lớp lót bị hỏng rộng, việc vá chỉ là giải pháp tạm thời; thay lớp lót phù hợp với loại mái sẽ đảm bảo hiệu quả chống thấm lâu dài.

Trong nhiều trường hợp, chi tiết nối bằng kim loại (phần chắn nước quanh các mối giao nhau) cần được thay hoặc điều chỉnh lại đúng kích thước và góc để đảm bảo nước chảy về máng xối. Sử dụng vật liệu chống thấm và keo chuyên dụng tương thích với loại vật liệu lợp sẽ nâng cao tuổi thọ và giảm nguy cơ thấm ngược về sau.

Vai trò của máng xối, thông gió và cách nhiệt đối với năng lượng

Máng xối bị tắc làm nước ứ đọng ở mép mái, gây lắng đọng và thấm vào lớp lót. Hệ thống thông gió kém khiến hơi ẩm bị giữ trong tầng mái, làm giảm hiệu quả của vật liệu cách nhiệt và tăng thất thoát năng lượng trong mùa nóng hoặc lạnh. Sau bão, làm sạch máng xối, kiểm tra độ dốc và điểm thoát nước, đồng thời kiểm tra hệ thống thông gió để đảm bảo lưu thông không khí.

Bảo trì cách nhiệt giúp duy trì hiệu suất năng lượng của ngôi nhà và hạn chế xâm nhập hơi ẩm vào kết cấu. Khi cách nhiệt bị ẩm hoặc nén, hiệu quả giảm mạnh, dẫn đến tiêu thụ nhiều năng lượng hơn. Kiểm tra và thay thế phần cách nhiệt hư sẽ góp phần ổn định nhiệt độ trong nhà và giảm chi phí vận hành.

An toàn khi xử lý chỗ dột và chọn dịch vụ tại khu vực của bạn

An toàn là yếu tố ưu tiên khi làm việc trên mái: không leo lên mái khi còn ướt, sử dụng thang và dây an toàn đúng chuẩn, và tránh làm việc trong điều kiện gió mạnh. Nếu không có kinh nghiệm, nên mời đơn vị chuyên nghiệp để thực hiện kiểm tra và sửa chữa. Khi chọn dịch vụ tại khu vực của bạn, kiểm tra giấy phép hành nghề, hợp đồng bảo hiểm và đánh giá năng lực qua phản hồi khách hàng trước đó.

Khi làm việc với thợ, trao đổi rõ ràng về vật liệu sử dụng, quy trình sửa chữa và thời gian hoàn thành. Yêu cầu báo cáo hiện trạng trước khi thi công và biên bản nghiệm thu sau khi sửa xong để đảm bảo mọi hạng mục được thực hiện đúng kỹ thuật và an toàn cho cả công trình lẫn người thi công.

Kiểm tra và xử lý chỗ dột sau mưa bão đòi hỏi quy trình thận trọng và hệ thống: quan sát ban đầu, kiểm tra chi tiết, xác định vật liệu cần sửa hoặc thay, và thực hiện bảo trì định kỳ cho máng xối, lớp lót, chi tiết nối và hệ thống thông gió/cách nhiệt. Ưu tiên an toàn trong mọi thao tác và cân nhắc sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp khi cần thiết để bảo vệ cấu trúc và hiệu quả sử dụng lâu dài của mái.