Ứng dụng BIM và công cụ số trong quản lý tiến độ công trình

Bài viết này trình bày cách BIM và các công cụ số hỗ trợ quản lý tiến độ công trình, từ lập kế hoạch, phối hợp hồ sơ kỹ thuật đến giám sát thi công. Nội dung phù hợp cho các bên liên quan trong building, infrastructure và renovation muốn cải thiện projectmanagement và kiểm soát tiến độ.

Ứng dụng BIM và công cụ số trong quản lý tiến độ công trình

Trong bối cảnh xây dựng hiện đại, quản lý tiến độ công trình không chỉ là lịch thi công hay biểu đồ Gantt; nó đòi hỏi sự tích hợp dữ liệu, mô hình hóa và trao đổi thông tin giữa nhiều bên liên quan. Ứng dụng BIM kết hợp với các công cụ số cho phép theo dõi tiến độ theo thời gian thực, đồng bộ hóa blueprints với dữ liệu thi công, và hỗ trợ estimation chính xác hơn để giảm sai lệch giữa kế hoạch và thực tế. Việc áp dụng công nghệ này có thể tác động đến hiệu quả của contracting, inspection, và các hoạt động liên quan đến materials và safety trên công trường.

BIM trong quản lý dự án và projectmanagement

BIM không chỉ là mô hình 3D mà còn là nền tảng dữ liệu phục vụ projectmanagement. Thông qua thông tin liên quan đến thời gian, nguồn lực và tài liệu, nhóm dự án có thể lập lịch một cách logic hơn, phân bổ nhân lực và máy móc hợp lý, và phát hiện xung đột trước khi thi công. Kết hợp BIM với công cụ quản lý tiến độ giúp giảm rủi ro trễ tiến độ khi so khớp các milestone và cập nhật tiến độ thực tế so với kế hoạch.

Ứng dụng cho building và renovation

Với các dự án building hoặc renovation, BIM hỗ trợ mô phỏng tuần tự thi công, xác định các công đoạn cần tháo dỡ hoặc retrofitting, và tối ưu hóa luồng công việc trên site. Trong các công trình cải tạo, thông tin chi tiết về kết cấu hiện hữu và các vật liệu giúp lên kế hoạch thi công và giám sát chính xác hơn, từ đó giảm thời gian gián đoạn và rủi ro do thông tin thiếu hụt.

Prefabrication, modular và retrofitting trong tiến độ

Sự phát triển của prefabrication và thiết kế modular thay đổi cách lập tiến độ: nhiều phần được sản xuất đồng thời ngoài công trường rồi lắp ghép tại chỗ. BIM cho phép mô phỏng quy trình lắp ghép, tính toán thời gian cần cho logistics và kiểm soát chất lượng trước khi lắp đặt. Trong retrofitting, mô hình số giúp xác định điểm xung đột và thời gian cần thiết cho từng bước, từ inspection đến hoàn thiện.

Inspection, blueprints và estimation tích hợp

Tích hợp dữ liệu inspection với blueprints số hóa giúp xác thực khối lượng thi công và tiến trình hoàn thành. Công cụ estimation liên thông với BIM cung cấp phép tính khối lượng vật liệu (materials) và chi phí dự kiến, hỗ trợ điều chỉnh lịch thi công kịp thời. Việc này giảm sai sót do phiên bản bản vẽ lỗi thời và hỗ trợ kiểm soát thay đổi trong quá trình contracting.

Compliance, safety và sustainability khi sử dụng BIM

BIM và công cụ số còn hỗ trợ quản lý compliance bằng cách lưu trữ hồ sơ kiểm tra, chứng nhận vật liệu và nhật ký an toàn. Mô phỏng an toàn trên mô hình 4D/5D giúp phát hiện rủi ro tại các công đoạn cụ thể, từ đó tối ưu biện pháp bảo hộ và giảm tai nạn. Về sustainability, BIM cho phép đánh giá hiệu quả sử dụng vật liệu, tối ưu thiết kế để giảm lãng phí và hỗ trợ lựa chọn vật liệu thân thiện môi trường.

Vai trò của contracting, materials và infrastructure

Trong chuỗi giá trị, nhà thầu (contracting) cần tích hợp thông tin về logistics và cung ứng materials với tiến độ công trình. Đối với infrastructure lớn, mô phỏng tiến độ theo vùng và phân đoạn giúp điều phối nhiều nhà thầu cùng lúc. Công cụ số hỗ trợ phối hợp giao nhận, kiểm soát tồn kho vật liệu và bảo đảm tính liên tục trong thi công, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tiến độ.

Kết luận: Ứng dụng BIM và các công cụ số trong quản lý tiến độ công trình mang lại lợi ích về tính minh bạch, khả năng dự báo và phối hợp giữa các bên. Việc triển khai cần có quy trình trao đổi dữ liệu rõ ràng, tiêu chuẩn hóa thông tin giữa các phần mềm và đào tạo nhân sự để tận dụng tối đa các lợi thế về scheduling, estimation, inspection và compliance. Khi được áp dụng đồng bộ, công nghệ số giúp tăng khả năng hoàn thành dự án đúng tiến độ, giảm rủi ro và nâng cao chất lượng thi công.