Phẫu thuật đục thủy tinh thể là một trong những can thiệp mắt được thực hiện nhiều nhất trên toàn thế giới, đem lại cơ hội phục hồi thị lực đáng kể cho người cao tuổi hoặc những người có thủy tinh thể bị đục do bệnh lý hoặc chấn thương. Dưới đây là những thông tin quan trọng bạn nên biết trước, trong và sau khi thực hiện phẫu thuật.

Quy trình phẫu thuật đục thủy tinh thể

Hầu hết các trường hợp phẫu thuật đục thủy tinh thể được thực hiện dưới gây tê tại chỗ, thời gian trung bình là 30–60 phút cho mỗi mắt. Các bước chính gồm:

• Chuẩn bị: Bác sĩ sẽ kiểm tra tiền phẫu, đo mắt và hướng dẫn ngưng một số thuốc nếu cần. Bệnh nhân thường được nhỏ thuốc gây tê và nhỏ kháng khuẩn.
• Tạo vết rạch nhỏ: Bác sĩ rạch một đường rất nhỏ trên giác mạc hoặc củng mạc để tiếp cận thủy tinh thể.
• Phacoemulsification: Đây là kỹ thuật phổ biến hiện nay, sử dụng đầu siêu âm để phá vỡ thủy tinh thể đục thành mảnh nhỏ rồi hút ra ngoài. Kỹ thuật này hạn chế tổn thương mô xung quanh và làm vết mổ nhỏ, tự lành nhanh.
• Thay thủy tinh thể nhân tạo (IOL): Sau khi loại bỏ nhân thủy tinh thể, bác sĩ đặt một thấu kính nhân tạo vào vị trí bao sau. Có nhiều loại IOL với đặc tính khác nhau để điều chỉnh tật khúc xạ.
• Hoàn tất: Vết rạch thường rất nhỏ và thường không cần khâu. Phẫu thuật thường làm ngoại trú, người bệnh về nhà trong ngày với hướng dẫn chăm sóc cụ thể.

Hồi phục và chăm sóc sau mổ

Thời gian phục hồi sau phẫu thuật thường nhanh. Nhiều bệnh nhân cảm nhận thị lực cải thiện ngay trong ngày hoặc vài ngày sau mổ, nhưng thị lực có thể cần vài tuần để ổn định hoàn toàn. Những lưu ý quan trọng gồm:

• Sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng theo đơn gồm kháng sinh và thuốc chống viêm.
• Tránh dụi, chạm mạnh hoặc ấn vào mắt trong ít nhất vài tuần.
• Đeo kính bảo vệ khi ngủ và khi ra ngoài nếu bác sĩ khuyến nghị.
• Tránh hoạt động nặng, mang vác, hoặc bơi lội trong 2–4 tuần đầu để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Tránh trang điểm mắt trong tuần đầu để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Tham gia đầy đủ các buổi tái khám để bác sĩ kiểm tra vết mổ, đo nhãn áp và điều chỉnh thuốc nếu cần.

Triệu chứng tạm thời có thể gặp: nhìn mờ nhẹ, cảm giác rát, đỏ nhẹ, chói khi tiếp xúc ánh sáng mạnh. Nếu xuất hiện đau nhiều, giảm thị lực đột ngột, tăng đỏ mắt hoặc tiết dịch nhiều nên liên hệ bác sĩ ngay.

Rủi ro và biến chứng tiềm ẩn

Mặc dù an toàn và có tỉ lệ thành công cao, phẫu thuật đục thủy tinh thể vẫn có thể kèm theo một số biến chứng, bao gồm:

• Nhiễm trùng nội nhãn (hiếm nhưng nghiêm trọng)
• Xuất huyết nội nhãn
• Tăng nhãn áp tạm thời hoặc kéo dài
• Bong võng mạc (ít gặp nhưng cần xử trí kịp thời)
• Phù hoàng điểm nếp (cystoid macular edema)
• Đục bao sau (posterior capsule opacification) có thể xảy ra vài tháng đến vài năm sau mổ và thường được điều trị bằng laser YAG capsulotomy

Tỷ lệ biến chứng nghiêm trọng là thấp nếu phẫu thuật được thực hiện bởi đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm và bệnh nhân tuân thủ chăm sóc sau mổ.

Lựa chọn thủy tinh thể nhân tạo (IOL)

Việc chọn loại IOL ảnh hưởng đến kết quả tầm nhìn sau mổ. Các loại phổ biến:

• Đơn tiêu (monofocal): Thường cho tầm nhìn xa rõ, cần kính cho đọc gần.
• Đa tiêu/quang học (multifocal): Hỗ trợ cả nhìn gần và xa, giảm nhu cầu kính đọc nhưng có thể kèm quang sai và chói lóa mức độ nhẹ.
• Toric: Dành cho bệnh nhân có loạn thị, giúp chỉnh trục và giảm nhu cầu kính.
• IOL kéo dài tiêu cự (EDOF): Cải thiện khoảng sâu trường nhìn, giảm phụ thuộc kính nhưng khác biệt so với multifocal.

Bác sĩ sẽ tư vấn loại IOL phù hợp dựa trên nhu cầu sinh hoạt, tiền sử mắt và tình trạng khúc xạ.

Chi phí phẫu thuật đục thủy tinh thể tại Việt Nam

Dưới đây là bảng chi phí ước tính tại một số cơ sở y tế uy tín ở Việt Nam. Mức giá thực tế có thể thay đổi tùy theo loại IOL, kỹ thuật, và các dịch vụ đi kèm.

---

Cơ sở y tế	Loại thủy tinh thể	Chi phí ước tính (VNĐ)
Bệnh viện Mắt Trung ương	Đơn tiêu	7.000.000 - 10.000.000
Bệnh viện Mắt Trung ương	Đa tiêu	25.000.000 - 35.000.000
Bệnh viện FV	Đơn tiêu	15.000.000 - 20.000.000
Bệnh viện FV	Đa tiêu	35.000.000 - 50.000.000
Bệnh viện Mắt Sài Gòn	Đơn tiêu	8.000.000 - 12.000.000
Bệnh viện Mắt Sài Gòn	Đa tiêu	30.000.000 - 40.000.000

---

Giá cả nêu trên mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi theo thời gian và từng cơ sở. Vui lòng liên hệ trực tiếp cơ sở y tế để biết giá chính xác.

Lời khuyên trước khi quyết định phẫu thuật

• Thảo luận kỹ với bác sĩ chuyên khoa mắt về mong muốn về thị lực, công việc và sinh hoạt để chọn loại IOL phù hợp.
• Kiểm tra tổng quát sức khỏe, đặc biệt các bệnh mãn tính như tiểu đường hay tăng huyết áp có thể ảnh hưởng tới hồi phục.
• Tìm hiểu kinh nghiệm và tỉ lệ thành công của bác sĩ, cơ sở thực hiện phẫu thuật.

Bài viết này nhằm mục đích cung cấp thông tin tổng quan về phẫu thuật đục thủy tinh thể. Bài viết này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không nên được coi là lời khuyên y tế. Vui lòng tham khảo ý kiến chuyên gia y tế có trình độ để được hướng dẫn và điều trị cá nhân hóa.