Πώς λειτουργεί μια αντλία θερμότητας

Μια αντλία θερμότητας λειτουργεί όπως ένα ανεστραμμένο ψυγείο: μεταφέρει θερμότητα από ένα μέσο σε άλλο με χρήση συμπιεστή, εξατμιστή, συμπυκνωτή και εκτονωτικής βαλβίδας. Στο χειμώνα λαμβάνει θερμότητα από τον εξωτερικό αέρα, το έδαφος ή το νερό και την αποδίδει στο εσωτερικό, ενώ το καλοκαίρι η λειτουργία αντιστρέφεται για ψύξη. Η αποδοτικότητα μετράται ως συντελεστής απόδοσης (COP) για θέρμανση και ως SEER/SCOP για εποχιακή απόδοση.

Είδη αντλιών θερμότητας

Τα κυριότερα είδη είναι: αερόθερμες (αέρας-αέρας ή αέρας-νερό), γεωθερμικές (έδαφος-νερό) και υδροθερμικές (νερό-νερό). Οι αερόθερμες είναι πιο οικονομικές στην εγκατάσταση αλλά η απόδοσή τους πέφτει σε πολύ χαμηλές εξωτερικές θερμοκρασίες. Οι γεωθερμικές απαιτούν γεωτρήσεις ή οριζόντιο δίκτυο σωληνώσεων, με μεγαλύτερο αρχικό κόστος αλλά πιο σταθερή απόδοση. Η κατάλληλη επιλογή εξαρτάται από το κλίμα, τον διαθέσιμο χώρο και τις ανάγκες θέρμανσης/ψύξης.

Απόδοση και ενεργειακή αποδοτικότητα

Η ενεργειακή απόδοση μιας αντλίας θερμότητας εξαρτάται από τον COP και την εγκατάσταση. Ένας υψηλός COP σημαίνει ότι για κάθε 1 kW ηλεκτρικής ενέργειας παράγονται περισσότερα kW θερμότητας. Η σωστή μονωτική επένδυση του κτιρίου και ο σωστός υπολογισμός των θερμικών αναγκών είναι κρίσιμοι για αποτελεσματική λειτουργία. Επιπλέον, η επιλογή κατάλλητου μεγέθους μονάδας (όχι υπερδιαστασιολόγηση) βελτιώνει την οικονομία και την άνεση.

Εγκατάσταση και συντήρηση

Η εγκατάσταση πρέπει να γίνει από έμπειρους τεχνικούς, με σωστό σχεδιασμό του δικτύου θέρμανσης και ηλεκτρονικού ελέγχου. Η συντήρηση περιλαμβάνει ελέγχους ψυκτικού μέσου, καθαρισμό φίλτρων και ελέγχους του συμπιεστή. Τα γεωθερμικά συστήματα χρειάζονται επιπλέον έλεγχο στις γεωτρήσεις/σωληνώσεις. Κανονικοί έλεγχοι κάθε 1–2 χρόνια διασφαλίζουν σταθερή απόδοση και μακροζωία του εξοπλισμού.

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις

Οι αντλίες θερμότητας μειώνουν τις εκπομπές CO2 όταν τροφοδοτούνται από ηλεκτρικό δίκτυο με χαμηλό άνθρακα ή όταν συνδυάζονται με ανανεώσιμες πηγές. Η χρήση ψυκτικών μέσων χρειάζεται προσοχή λόγω δυναμικού παγκόσμιας θέρμανσης (GWP), επομένως οι κατασκευαστές μεταβαίνουν σε ψυκτικά με χαμηλότερο GWP. Συνολικά, με σωστό σχεδιασμό και ενεργειακή εξοικονόμηση του κτιρίου, οι αντλίες θερμότητας μπορούν να μειώσουν το οικολογικό αποτύπωμα ενός κτιρίου.

Κόστος και εκτιμήσεις

Παρακάτω παρουσιάζεται συγκριτικός πίνακας με γνωστά προϊόντα/παρόχους και εκτιμήσεις κόστους για οικιακές εφαρμογές. Οι τιμές ποικίλλουν ανάλογα με τη χώρα, το μέγεθος του κτιρίου, το είδος εγκατάστασης και τυχόν επιδοτήσεις.

---

Product/Service	Provider	Cost Estimation
Altherma (υβριδική/αέρα-νερό)	Daikin	€6.000–€12.000
Ecodan (αέρα-νερό)	Mitsubishi Electric	€5.500–€11.000
Aquarea (αέρα-νερό)	Panasonic	€5.000–€10.000
Vitocal (γεωθερμική / αέρα-νερό)	Viessmann	€8.000–€15.000
F2040 (αέρα-νερό)	NIBE	€5.500–€12.000

---

Οι τιμές, τα ποσοστά ή οι εκτιμήσεις κόστους που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο βασίζονται στις πιο πρόσφατες διαθέσιμες πληροφορίες αλλά μπορεί να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου. Συνιστάται ανεξάρτητη έρευνα πριν από οποιαδήποτε οικονομική απόφαση.

Συμπέρασμα

Οι αντλίες θερμότητας προσφέρουν μια ενεργειακά αποδοτική και περιβαλλοντικά πιο φιλική εναλλακτική στις συμβατικές μορφές θέρμανσης, ειδικά όταν το κτίριο είναι καλά μονωμένο και η μονάδα έχει σωστή διάσταση. Η επιλογή μεταξύ αερόθερμης ή γεωθερμικής λύσης εξαρτάται από τις τοπικές συνθήκες, τον διαθέσιμο χώρο και το προϋπολογισμό. Οι πραγματικές δαπάνες ποικίλλουν, επομένως αξίζει να συγκριθούν προσφορές από εξειδικευμένους τεχνικούς και παρόχους πριν από την απόφαση.