Portfolio Apprenticeship គឺជាការរួមបញ្ចូលរវាងប្រព័ន្ធអាផ្រេនទីសីបបុរាណ និងការបណ្តុះបណ្តាលទំនើប។ ប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្ហាញថាបណ្តុះបណ្តាលដោយការអនុវត្តបានទទួលការគាំទ្រពីប្រទេសទំនើបជាច្រើន—ដូចជា ប្រព័ន្ធឌួយល (dual system) ក្នុងសហគមន៍អាល្លឺម៉ង់ និងស៊្វីស ដែលមានសមាជករណ៍បច្ចេកទេសបានចំណាយពេលបណ្តុះបណ្តាលទាំងនៅវិទ្យាស្ថាន និងនៅកន្លែងធ្វើការ។ ប្រព័ន្ធទាំងនេះបង្ហាញពីកម្រិតការចូលធ្វើការល្អ និងបង្វិលប្រាក់ខ្វះចំណេះដឹងទៅកាន់តម្រូវការ។ នៅវិស័យអន្តរជាតិ ការស្រាវជ្រាវពីអង្គការ International Labour Organization និងរបាយការណ៍ Future of Jobs នៃ World Economic Forum បានរៀបរាប់ពីប្រភេទជំនាញដែលត្រូវការក្នុងទសវត្សថ្មី ហើយបង្ហាញថាការបណ្តុះបណ្តាលនឹងត្រូវផ្លាស់ប្តូរទៅរកការអនុវត្តដែលមានការវាស់វែងបាន។ Portfolio Apprenticeship បង្ហាញពីវិធីសាស្ត្រមួយដ៏ប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត ដើម្បីភ្ជាប់សមត្ថភាពបច្ចេកទេស និងសមត្ថភាពទូលំទូលាយទាក់ទងមុខរបរ។

ហេតុផលនៃការផ្លាស់ប្តូរនៅលើទីផ្សារការងារ

ទីផ្សារការងារបច្ចុប្បន្នកំពុងប្រឈមមុខនឹងការផ្លាស់ប្តូរជាច្រើន ដែលរួមមានការប្រែប្រួលបច្ចេកវិទ្យា ការប្រែក្លាយដល់តម្រូវការជំនាញ និងការបំបែកនៃមុខងារងារ។ អំពីស្ថិតិជាសកល អង្គការពិភពលោកបានរាយការណ៍ថាជំនាញទន់ (soft skills) និងជំនាញបច្ចេកទេសម្នាក់ឯងមិនគ្រប់គ្រាន់ទៀតទេ ហើយនិយមន័យនៃការងារប្រែប្រួលទៅជាការសម្របសម្រួលនៃជំនាញជាច្រើន។ សម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដូចជា លាវ និងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ការខ្វះសមត្ថភាព ដែលជាការមិនសមរម្យរវាងប្រព័ន្ធសិក្សា និងការងារ មានយ៉ាងច្រើន និងបណ្តាលឲ្យភាពអនេះទាំងនេះ។ Portfolio Apprenticeship អាចក្លាយជាកម្មវិធីមួយ ដើម្បីបញ្ចូលការបណ្តុះបណ្តាលផ្នែកបច្ចេកទេស ការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពទូលំទូលាយ និងការស្នាក់នៅក្នុងបរិបទនៃគម្រោងជាក់ស្តែង។

របៀបធ្វើនិងសមាសធាតុនៃ Portfolio Apprenticeship

Portfolio Apprenticeship សម្របផ្អែកលើការទទួលស្គាល់ពីការអនុវត្ត និងវិញ្ញាបនប័ត្រសម្រាំងខ្លីៗ សម្រាប់បុគ្គលដែលផ្ទុកក្នុងកាបូបជំនាញ។ សមាសធាតុខ្លាំងៗរួមមាន៖

• អ្នកបណ្តុះបណ្តាលនៅកន្លែងធ្វើការ (employer mentors) ដែលនាំផ្លូវការអនុវត្ត។

• មេគ្រូវិទ្យាស្ថានដែលផ្គូផ្គងចំណេះដឹងទ្រឹស្តី និងផ្ដល់ឧបករណ៍វាយតម្លៃ។

• គម្រោងឬភារកិច្ចខ្លីដែលមានលទ្ធផលច្បាស់ និងអាចបង្ហាញបាន។

• វិញ្ញាបនប័ត្រមីក្រូ (micro-credentials) ឬសញ្ញាបត្រតូចៗដែលអាចភ្ជាប់ជារបារណ៍ portfolio។

• បន្ទុកការវាស់វែង និងប្រព័ន្ធផ្តល់មតិពីមនុស្សច្រើនទិស (multi-stakeholder assessment)។

ទ្រឹស្ដីពីការចម្រាស់ផ្នែកនេះ គឺពីការជ្រើសរើស និងផ្សំជំនាញដែលមានតម្លៃនៅក្នុងទីផ្សារ និងអាចបង្កើតតម្លៃពិសេសនៅមុខងារអាជីព។ ស្រាវជ្រាវពី OECD បានបញ្ជាក់ថាវិញ្ញាបនប័ត្រមីក្រោមានសក្ដានុពលក្នុងការផ្តល់សញ្ញាធានភាពទៅជំនាញ និងជួយឱ្យអ្នកសិក្សាបង្ហាញភាពប្រសើររបស់ពួកគេបានច្បាស់ជាងសញ្ញាបត្រលំដាប់ធំទូលាយ។

អត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់អ្នកស្វែងការងារ និងនិស្សិត

Portfolio Apprenticeship ផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ច្រើនដែលមានមូលដ្ឋានលើសាកលវិទ្យាសាស្ត្រ និងអត្រាវិជ្ជាជីវៈ៖

• ការផ្ដល់បទពិសោធន៍ចំណេះដឹងជាកិច្ចការអនុវត្តដែលអាចបង្ហាញបាន ពីព្រោះអ្នកមានគម្រោង និងលទ្ធផលក្នុង portfolio។

• ការកាត់បន្ថយចន្លោះរវាងទ្រឹស្តី និងអនុវត្តដោយការទទួលបណ្តុះបណ្តាលនៅទីកន្លែងធ្វើការ។

• ការបង្កើនភាពបត់បែន និងភាពគួរឱ្យទុកចិត្តក្នុងការទទួលបន្ទុកគម្រោងខ្លីៗ ដែលសហគ្រាសមួយចំនួនរីកចម្រើនក្នុងការជ្រើសរើសបុគ្គលដែលមានបទពិសោធន៍គ្រាន់។

• សមត្ថភាពបន្ថែមជាច្រើន (skill stacking) ដែលធ្វើអោយបុគ្គលមានតម្លៃច្រើនឡើងនៅលើទីផ្សារ។

អត្ថបទក្នុងការស្រាវជ្រាវពី World Bank និង ILO បានបង្ហាញថាកម្មវិធីអាផ្រេនទីសីបមានទិន្នផលល្អក្នុងការជួយយុវជនចូលទៅកាន់ការងារ មានការលើកលែងភាពវែងក៏ដូចជាការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះពីការងារ។

លំបាក និងការប្រយុទ្ធដើម្បីទទួលបានភាពជោគជ័យ

Portfolio Apprenticeship មិនមែនពុំមានវិបត្តិទេ។ ជាចម្បងមានបញ្ហារួម៖

• ការទាញយកការគាំទ្រពីសហគ្រាស និងវិទ្យាស្ថានដែលត្រូវការការផ្លាស់ប្តូរនโยบาย និងប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ។

• ការធានាថាវិញ្ញាបនប័ត្រមីក្រោមានទំនុកចិត្ត និងអាចផ្ទេរបាន (portability) នៅថ្នាក់ជាតិឬអន្តរជាតិ។

• តំរូវការស្រាវជ្រាវ និងវិចារណកថាដើម្បីកំណត់សមាសធាតុនៃគម្រោងដែលមានប្រសិទ្ធភាព។

• ការធានាតម្លៃ និងទំនុកចិត្តពីកម្មវិធីដែលមើលទៅជាការបណ្តុះបណ្តាលខ្លី។

ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ តម្រូវឲ្យមានការរួមចំណែកពីរាជរដ្ឋាភិបាល សហគ្រាស និងមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំ។ នយោបាយចាំបាច់រួមមានការទ្រទ្រង់វិញ្ញាបនប័ត្រមីក្រោ និងការដាក់ស្តង់ដារ ទិសដៅលើការធានាគុណភាព និងការលុបចោលឧបសគ្គបេឡាវ។

របៀបអនុវត្តសម្រាប់អតីតសិស្ស និងអ្នកជំនាញ

សម្រាប់បុគ្គលដែលចង់ចាប់ផ្តើម Portfolio Apprenticeship អនុវត្តន៍ជាក់ស្តែង៖

1. ផែនការ portfolio: កំណត់បំណងវិជ្ជាជីវៈ ពិនិត្យចំនុចខ្វះ និងរៀបចំជំនាញដែលចង់សិក្សា។

2. រកដៃគូ៖ ស្វែងរកសហគ្រាស ឬមជ្ឈមណ្ឌលដែលផ្តល់ឱកាសអាផ្រេនទីសីប ខ្លីៗ និងគម្រោងជាក់ស្តែង។

3. ជ្រើសវិញ្ញាបនប័ត្រមីក្រោ៖ ជ្រើសមេក្រូវិញ្ញាបនប័ត្រដែលមានតម្លៃក្នុងឧស្សាហកម្ម ហើយអាចភ្ជាប់ទៅក្នុង portfolio។

4. កត់ត្រាបទពិសោធន៍៖ បង្កើតឯកសាររួមទាំងគម្រោង លទ្ធផល និងមតិយោបល់ពីអ្នកដឹកនាំ។

5. បង្ហាញ portfolio៖ ដាក់ពិព៌ណនារបស់អ្នកក្នុងវេទិកាការងារ CV ឬពេលសម្ភាសការងារ ដើម្បីបង្ហាញភាពអនុវត្តន៍ និងតម្លៃ។

គំរូពិតប្រាកដ៖ នៅប្រទេសមួយអតីតនិស្សិតវិទ្យាសាស្ត្រអគ្គិសនី បានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីអាផ្រេនទីសីបរយៈពេលបីខែជាមួយក្រុមហ៊ុនថាមពល។ គាត់បានបង្កើតគម្រោងតេស្តម៉ាស៊ីនជាក់លាក់ មើលឃើញប្រសិទ្ធភាព និងទទួលវិញ្ញាបនប័ត្រ micro-credentials ទីផ្សារបានទទួលស្គាល់។ ទីបញ្ចប់ គាត់បានរកបានការងារក្រោមកិច្ចសន្យាជាមួយក្រុមហ៊ុននោះ។

ស្និទ្ធស្នាលសម្រាប់នយោបាយ និងស្ថាប័នអប់រំ

ដើម្បីធានាបានភាពរីកចម្រើននៃ Portfolio Apprenticeship នយោបាយជាតិនិងអន្តរជាតិនឹងត្រូវ៖

• កំណត់ស្តង់ដារ និងស៊ីជម្រៅក្នុងវិញ្ញាបនប័ត្រមីក្រោ ដើម្បីធានាបានភាពទុកចិត្ត។

• ផ្តល់ប្រាក់អនុគ្រោះឬលើកទឹកចិត្តសហគ្រាសដែលចូលរួមផ្តល់អាផ្រេនទីសីប។

• ពង្រឹងសមត្ថភាពគ្រូវិជ្ជាជីវៈ ដើម្បីតំរូវការជាមួយការបណ្តុះបណ្តាលលើកន្លែងធ្វើការ។

• ផ្សព្វផ្សាយវិធីសាស្រ្តនេះទៅកាន់សហគមន៍ និងសហគ្រាសតូចធំ ដើម្បីបង្កើនការទទួលយក។

ការរួមគ្នានេះផងដែរត្រូវការការស្រាវជ្រាវបន្ថែម ដើម្បីវាស់ប្រសិទ្ធភាព និងផលប៉ះពាល់លើការចូលរួមក្នុងការងារ និងប្រាក់ចំណូលរបស់អ្នកបញ្ចប់កម្មវិធី។

សេចក្ដីសន្និដ្ឋាន និងការលើកទឹកចិត្ត

Portfolio Apprenticeship ជាផ្លូវច្នៃប្រឌិតសម្រាប់ការដោះស្រាយបញ្ហាចន្លោះរវាងការអប់រំនិងទីផ្សារការងារ។ វាបង្កើតឱកាសសម្រាប់បុគ្គលក្នុងការបង្ហាញសមត្ថភាពតាមរយៈគម្រោងជាក់ស្តែង និងវិញ្ញាបនប័ត្រតូចៗ ដែលអាចជួយឲ្យពួកគេចូលរួមបានលឿន និងមានតម្លៃសម្រាប់សហគ្រាស។ ដោយការរួមគ្នារវាងវិទ្យាស្ថាន អាជ្ញាធរ និងឧស្សាហកម្ម ការអនុវត្តន៍លក្ខណៈនេះអាចក្លាយជាវិធានការសំខាន់ដើម្បីពង្រឹងការងារ និងសមត្ថភាពប្រកបដោយភាពរឹងមាំក្នុងសតវត្សទី២១។ ខណៈពេលដែលវិស័យការងារបន្តផ្លាស់ប្តូរ ការវិនិយោគលើ Portfolio Apprenticeship គឺជាចំណុចដ៏ស្មោះត្រង់សម្រាប់អនុវត្តការផ្លាស់ប្តូរជាក់លាក់ និងបង្កើនឱកាសសម្រាប់យុវជន និងកម្មករ៕