Inleiding Spataderen zijn vergrote, kronkelige aders die vaak zichtbaar zijn op benen en soms klachten geven zoals pijn, een zwaar gevoel of zwelling. Het komt veel voor, zeker bij oudere volwassenen, en kan zowel esthetische als medische gevolgen hebben. Gelukkig bestaan er verschillende therapieën die variëren van conservatief tot operatief en die de klachten kunnen verminderen of oplossen.

Behandelopties: overzicht en korte uitleg Er zijn meerdere effectieve technieken om spataderen aan te pakken. Hieronder staan de meest gebruikte methoden met een beknopte beschrijving:

• Sclerocompressietherapie Een vloeistof of schuim wordt in de aangetaste ader geïnjecteerd, waardoor de ader dichtslibt en uiteindelijk verdwijnt. Vaak geschikt voor kleinere tot middelgrote spataderen en voor zichtbare oppervlakkige vaatjes.

• Endoveneuze laserbehandeling Via een kleine prik wordt een laservezel in de ader ingebracht. De warmte van de laser dicht de ader aan, waarna het bloed zich via gezonde vaten zal herverdelen. Deze methode is minimaal invasief en wordt veel poliklinisch toegepast.

• Radiofrequente ablatie Hierbij wordt de aderverwarming bereikt met radiogolven in plaats van laserlicht. Het effect is vergelijkbaar met endoveneuze laser: de ader sluit en wordt in de loop van de tijd afgebroken.

• Chirurgische verwijdering (strippen) Traditionele operatie waarbij de aangedane ader mechanisch wordt verwijderd. Dit kan nog steeds de beste optie zijn bij grote of complexe spataderen, maar vereist meestal een langere hersteltijd.

Verschil tussen spataderen en spinaderen Hoewel de termen vaak samen genoemd worden, verschillen ze duidelijk:

• Spinaderen: kleine, fijne rode of blauwe vaatjes dicht onder de huid. Meestal puur cosmetisch en geven zelden fysieke klachten.
• Spataderen: grotere, uitstulpende aders die pijnlijk kunnen zijn, een zwaar gevoel kunnen geven en zonder behandeling tot complicaties zoals huidveranderingen of trombose kunnen leiden.

Medische keuzes en herstel Welke behandeling het meest geschikt is, hangt af van meerdere factoren: ernst en locatie van de spataderen, klachtenpatroon en de algemene gezondheid van de patiënt. Veel van de moderne ingrepen zijn poliklinisch en vragen slechts een korte herstelperiode. Belangrijke punten:

• Bespreek altijd met een vaatspecialist welke optie voor u het beste is.
• De meeste patiënten kunnen dezelfde dag naar huis en binnen dagen tot weken hun normale activiteiten hervatten.
• Complicaties zijn zeldzaam maar mogelijk; informeer naar risico’s en nazorginstructies.

Hersteltijden en kosten (indicatief) Onderstaande tabel geeft een ruwe inschatting van de hersteltijd en de geschatte prijsrange per behandeling. Prijzen variëren per kliniek en regio.

Behandelmethode	Hersteltijd	Geschatte kosten
Sclerocompressietherapie	1-2 dagen	€300 - €600
Endoveneuze laser	2-5 dagen	€1500 - €2500
Radiofrequente ablatie	2-5 dagen	€1500 - €2500
Chirurgische strip	1-2 weken	€2000 - €3500

Let op: de genoemde tarieven zijn indicaties op basis van de meest recente beschikbare gegevens. Kosten kunnen in de tijd en tussen zorgaanbieders verschillen. Het is verstandig zelf offertes en vergoedingsmogelijkheden te controleren voordat u een beslissing neemt.

Preventie en nazorg Na behandeling en om nieuwe spataderen te verminderen, zijn leefstijlmaatregelen essentieel:

• Beweeg regelmatig: wandelen, fietsen en oefeningen die de kuitspieren activeren verbeteren de veneuze terugstroom.
• Draag steunkousen wanneer voorgeschreven, vooral na procedures en bij langdurig staan of reizen.
• Vermijd langdurig stilstaan of zitten; wissel houding en neem korte wandelingen.
• Houd een gezond gewicht aan en let op goede voeding en hydratatie om de bloedcirculatie te ondersteunen.

Slotopmerking en disclaimer Deze gids is bedoeld om algemene informatie te bieden over oorzaken, behandelingen, herstel en preventie van spataderen. Het vervangt geen medisch consult. Raadpleeg altijd een gekwalificeerde arts of vaatchirurg voor een persoonlijk behandeladvies en een afspraak voor onderzoek wanneer dat nodig is.